داستان این رمان در اواخر قرن نوزدهم در ایالت باهیا در برزیل رخ می‌دهد. درست زمانی که مستعمره نواستقلال برزیل غرق در شور ناسیونالیستی اعلام جمهوری می‌کند. در پی تبدیل شدن برزیل به حکومت جمهوری مردم شهرنشین نیز خود را آماده جهشی به سوی دنیای جدید و مدرنیته می‌کنند اما در مناطق عقب‌افتاده و صحرانشین جنبشی دیگر شکل می‌گیرد. ناگهان مردی که بعدها به نام «مرشد» معروف می‌شود، با چهره‌ای غریب و با سخنرانی‌های آتشین از دل بیابان‌های سوزان بیرون می‌آید و روستا به روستا با پای پیاده به موعظه و تعمیر کردن کلیساها می‌پردازد. مرشد، با ویژگی‌هایی که خواندید، بدون اینکه خودش بخواهد همراهانی پیدا می‌کند. قدرت او به‌حدی است که همه را از جمله سنگ‌دل‌ترین خلاف‌کارها را شیفته خود می‌کند. رفته‌رفته مرشد با سیاست‌های جدید جمهوری روبه‌رو می‌شود و می‌بیند قوانینی وضع شده که نادرست به‌نظر می‌آید. از جمله اینکه جمهوری عبادات را آزاد اعلام کرده بود، گورستان‌ها را از دست کشیش‌ها خارج کرده بود در کنار همه این موارد دولت جمهوری می‌خواست از مردم مالیات هم بگیرد. مرشد پس از روبه‌رو شدن با تغییرات و شنیدن این موارد – که تنها بخشی از تغییرات است – جمهوری را حکومت شیطان می‌داند. مرشد آخر زمان را به مردم وعده می‌دهد و می‌کوشد آنان را با ایمانی عتیق با هم متحد کند. مردم فقیر نیز، با دیدن وضعیت و همراه شدن عده‌ای با مرشد، به او ملحق می‌شوند. در کنار مرشد، ما با دیگر شخصیت‌های اصلی رمان آشنا می‌شویم، با سیاست‌مدارانی آشنا می‌شویم که دلیل کارهای مرشد را درک نمی‌کنند و اصولا کسی نمی‌توانست از آنچه روی داده است سر در بیاورد. چرا که «نخبگان سیاسی، روشنفکران و نظامیان اصولا فکرش را هم نمی‌کردند که مردم فقیر علیه چیزی که دقیقا برای حمایت از ایشان، یعنی دهقانان و قربانیان نظام پیشین کشور برقرار شده بود، سر به شورش بردارند.» همین موضوع باعث شد که روشنفکران و سیاست‌مداران موضوع را توجیه و نظریه‌ای ابداع کنند. نظریه این بود که این‌ها – مرشد و همراهان او در کانودوس – دشمنان جمهوری هستند و طبیعتا باید از میان بروند. بنابراین در نتیجه این تصمیم، دولت جمهوری به جنگ با آن‌ها می‌رود و…